Tandpijn : Oorzaken en behandeling

Tandpijn komt bij volwassenen vaker voor dan je denkt — en het kan verschillende oorzaken hebben. Soms is het een licht ongemak, soms ondraaglijk. In deze blog leg ik uit welke soorten tandpijn er zijn, hoe je ze herkent en wat je eraan kunt doen. Bij elke vorm van pijn verwijs ik ook naar een video waarin ik het probleem en de behandeling in detail uitleg.

1. Gevoelige tanden: zelfs bij goede mondhygiëne

Gevoelige tanden komen verrassend vaak voor, zelfs bij mensen die goed poetsen en regelmatig naar de tandarts gaan. De oorzaak ligt meestal bij teruggetrokken tandvlees of slijtage van het tandglazuur. Die slijtage kan chemisch zijn – bijvoorbeeld door het regelmatig drinken van zure dranken of het eten van zure voedingsmiddelen – of mechanisch, zoals door te hard poetsen.Een typisch voorbeeld: je drinkt iets kouds of warms en voelt een scherpe steek in een tand. Dat komt doordat de tandhalzen bloot zijn komen te liggen, waardoor prikkels sneller de zenuw bereiken.Omdat dit zo vaak voorkomt, heb ik hierover een duidelijke video gemaakt. Je vindt de link hieronder:

2. Tandpijn door gaatjes of tandinfectie

Tandbederf (cariës) is een klassieke oorzaak van tandpijn. Toch veroorzaakt een gaatje vaak geen pijnklachten. Het begint met vage gevoeligheid en verergert het pas wanneer de infectie doordringt tot in het binnenste van de tand, richting de zenuw (pulpa).Bij kleine gaatjes merken patiënten dit meestal zelf niet op. Een typisch vroeg signaal is pijn bij het eten van iets zoets.De meeste mensen voelen pas pijn als de ontsteking al ver gevorderd is. Anderen zijn gevoeliger en merken het in een vroeger stadium.Gaatjes worden goed zichtbaar op röntgenfoto’s. Daarom is het belangrijk om jaarlijks controlefoto’s te nemen, zeker bij patiënten die gevoelig zijn voor tandinfecties.Bekijk bijvoorbeeld de onderstaande röntgenbeelden: de infecties zijn rood omcirkeld. De patiënt in kwestie had op dat moment helemaal geen pijn, en klinisch – dus met het blote oog – was er niets te zien. De infectie bevond zich namelijk tussen de tanden, een plek die zonder röntgenfoto’s niet zichtbaar is. Zonder deze beelden was de aantasting volledig onopgemerkt gebleven.

3. Tandpijn door zenuw ontsteking

Wanneer een gaatje niet in een vroeg stadium wordt behandeld, blijft het zich uitbreiden. Uiteindelijk dringt de infectie helemaal door het tandweefsel heen tot in de zenuwkamer – en dan spreken we van een zenuwontsteking. Tandpijn door een zenuwontsteking is een van de heftigste en meest ondraaglijke vormen van tandpijn. De infectie bevindt zich dan diep in het hart van de tand, waar de zenuw zit. De pijn is vaak kloppend, intens en kan uitstralen naar het hoofd, de kaak of zelfs de hals. Ze wordt meestal ’s nachts erger en is moeilijk onder controle te krijgen met gewone pijnstillers. Deze extreme pijn houdt vaak enkele dagen aan en neemt daarna geleidelijk af – niet omdat het probleem opgelost is, maar omdat de zenuw begint af te sterven. De juiste behandeling in dit stadium is het ontzenuwen van de tand, ook wel een wortelkanaalbehandeling genoemd. Dit is een veelvoorkomende en doeltreffende ingreep in de tandartspraktijk om de infectie te stoppen en de pijn definitief weg te nemen. Ik heb hierover een aparte video gemaakt waarin ik tot in detail all de stappen bespreek, je vind de link hieronder.

4. Tandpijn door stress: knarsen en klemmen

Stress heeft een grotere invloed op je mondgezondheid dan je zou denken. Veel mensen knarsen of klemmen hun tanden – vaak onbewust, vooral ’s nachts. Dit leidt tot slijtage van het glazuur, het ontstaan van barstjes en soms zelfs kleine fracturen in de tanden.

Typische klachten zijn:

  • Pijnlijke of vermoeide kauwspieren bij het opstaan 
  • Gevoelige of zelfs los aanvoelende tanden 
  • Pijn bij het kauwen zonder duidelijke oorzaak 
  • Een witte lijn aan de binnenkant van de wang (door bijten of schuren tegen de tandboog) zie afbeelding hieronder

Wat kan je doen bij knarsen of klemmen?

Als je tijdens je slaap knarst, kan een op maat gemaakt knarsbitje (knarsplaat) veel klachten verlichten. Zo’n knarsplaat werkt op twee manieren:

1)Mechanische bescherming: De druk wordt beter verdeeld over je gebit, waardoor schade aan tanden en kiezen beperkt blijft.

2)Neurologische feedback:Je onbewuste merkt tijdens het knarsen dat er iets tussen je tanden zit. Hierdoor ontstaat er een negatieve feedback naar je hersenen, waardoor het knarsgedrag vaak spontaan vermindert.

Wat als je overdag je tanden op elkaar klemt? Bij overdag klemmen is er geen knarsplaat die je kunt dragen. De sleutel ligt dan in bewustwording. Telkens wanneer je merkt dat je je tanden op elkaar klemt, zeg je letterlijk tegen jezelf:“Stop, loslaten.”Dit vergt wat oefening, maar de aanhouder wint. Veel patiënten merken na enkele weken al een verbetering.

Stressreductie als sleutel Tot succes : door stress in je leven te verminderen, pak je niet alleen het knarsen aan, maar help je ook je slaap, spijsvertering, stemming én mondgezondheid. Denk aan ontspanningstechnieken, voldoende slaap, ademhalingsoefeningen of gewoon regelmatig tijd nemen voor jezelf.

5. Tandfractuur: acute en hevige pijn

Een tand kan barsten of breken door een harde beet (bijvoorbeeld op een pit, bot of hard snoepje). Dit wordt vaak gevoeld als een plotselinge, scherpe pijn, die erger wordt bij het kauwen. Afhankelijk van hoe groot de breuk is:

Kleine barst → meestal geen of lichte pijn, behandeling is tand vullen

Grote fractuur met zenuwblootstelling → intense, kloppende pijn, behandeling is om de tand te ontzenuwen (wortelkanaal behandeling)

Breuk tot in de wortel → tand moet vaak getrokken worden

Ik herinner me een patiënt wiens tand letterlijk in twee brak tijdens het eten. De pijn was zo intens dat hij flauwviel in het restaurant. zie onderstaande afbeeldingen

Wanneer moet je zeker naar de tandarts?

Je mag gerust even wachten bij lichte gevoeligheid, maar ga onmiddellijk naar de tandarts als:

  • De pijn plots heel heftig wordt
  • Je ’s nachts wakker wordt van de pijn
  • Je pijn ervaart bij kauwen
  • Je gezicht of kaak opzwelt
  • Je koorts krijgt

Tandpijn die erger wordt is bijna altijd een signaal dat er iets mis is — en hoe sneller we ingrijpen, hoe beter we je tand kunnen redden.

Slot: Tandpijn is geen kleinigheid

Bij Tandarts Einy nemen we elke vorm van tandpijn serieus. Je hoeft er niet mee te blijven rondlopen.
We luisteren naar je verhaal, stellen een juiste diagnose en bespreken samen de beste behandeling.

📹 Bekijk mijn video’s voor meer uitleg over tandproblemen en behandelingen


📞 Maak een afspraak via onze contactpagina

stuur ons een bericht via WhatsApp 0469660099 bij vragen